LIFE – „Podkarpackie – żyj i oddychaj”
Gmina Miejska Przeworsk przystąpiła jako Partner do realizacji projektu pn.: „LIFE IP – Skuteczne wdrożenie programu ochrony powietrza dla województwa podkarpackiego z uwzględnieniem problemu ubóstwa energetycznego: „Podkarpackie – żyj i oddychaj”. Projekt dofinansowany jest ze środków Unii Europejskiej oraz środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
3 lipca 2024 roku w Rzeszowie odbyło się spotkanie, podczas którego Burmistrz Miasta Przeworska Leszek Kisiel podpisał umowę na realizację tego przedsięwzięcia.
Gmina Miejska Przeworsk jest jedną z 61 gmin w regionie, które są partnerami projektu. Poza gminami w projekcie uczestniczą także: Województwo Podkarpackie (beneficjent koordynujący), Instytut Technologii Paliw i Energii, Stowarzyszenie „EKOSKOP”, Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego, Stowarzyszenie na rzecz efektywności im. Prof. Krzysztofa Żmijewskiego oraz jeden partner zagraniczny.
Projekt „Podkarpackie – żyj i oddychaj” realizowany będzie w latach 2024-2033. Jego celem jest poprawa jakości powietrza w województwie podkarpackim.
W ramach projektu podejmowane będą działania na rzecz Programu Ochrony Powietrza dla Województwa Podkarpackiego poprzez likwidację istniejących barier, wypracowanie i wdrożenie dobrych praktyk oraz mobilizację dostępnych środków publicznych i prywatnych ukierunkowanych na poprawę jakości powietrza.
Gminy biorące udział w projekcie są zobowiązane do zatrudnienia doradców ds. powietrza i energii. Doradcy pomagać będą w wyborze ekologicznego źródła ciepła, doradzać, w jaki sposób uzyskać dofinansowanie do wymiany pieca oraz z jakiej oferty i rozwiązania skorzystać. Doradca w przyszłości będzie miał również możliwość wykonywania świadectw energetycznych dla budynków gminnych, co jest szczególnie istotne w obecnym systemie prawnym, dzięki ukończeniom studiów podyplomowych zaplanowanych w ramach projektu.
Projekt jest wsparciem gminy w realizacji działań związanych z realizacją uchwały Sejmiku Województwa, tj. Programu Ochrony Powietrza i uchwały antysmogowej, która obliguje gminę do działań zmierzających do poprawy jakości powietrza.
Dzięki udziałowi w projekcie, miasto zwiększyło swoje szanse na pozyskanie dofinansowania z Funduszy Europejskich dla Podkarpacia na lata 2021-2027. Gminy biorące udział w projekcie będą traktowane priorytetowo w części konkursów.
W ramach projektu organizowane będą kampanie informacyjno-edukacyjne podnoszące świadomość na temat problemów związanych z jakością powietrza i koniecznością podejmowania działań w celu ich rozwiązania. W planach są m.in. konferencje, panele dyskusyjne i warsztaty.
Całkowita wartość projektu przekracza kwotę 100 mln zł.
Budżet Miasta Przeworska wynosi 882.459,00 zł w tym: dofinasowanie ze środków Unii Europejskiej – 529.475,00 zł, dofinansowanie ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie – 308.860,00 zł, wkład własny 44.124,00 zł.
Program LIFE jest jedynym instrumentem finansowym Unii Europejskiej poświęconym wyłącznie współfinansowaniu projektów z dziedziny ochrony środowiska, w tym przyrody oraz wpływu człowieka na klimat i dostosowania się do jego zmian. Jego głównym celem jest wspieranie procesu wdrażania wspólnotowego prawa ochrony środowiska, realizacja unijnej polityki w tym zakresie, a także identyfikacja i promocja nowych rozwiązań dla problemów dotyczących środowiska i klimatu.Life – „Podkarpackie – żyj i oddychaj”
Bezpłatne szkolenie dla mieszkańców
Zapraszamy na bezpłatne szkolenie pn. „Prawidłowa eksploatacja urządzeń grzewczych w budynkach mieszkalnych”, które odbędzie się 17 września 2024 roku (wtorek) o godz. 15:30 w budynku ratusza w Przeworsku, Rynek 1 (I piętro).
Szkolenie jest realizowane w ramach projektu Skuteczne wdrożenie programu ochrony powietrza dla województwa podkarpackiego z uwzględnieniem problemu ubóstwa energetycznego: „Podkarpackie – żyj i oddychaj”. Projekt realizowany jest przy dofinansowaniu z programu LIFE Unii Europejskiej oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie LIFE22-IPE-PL-LIFE Podkarpackie.
Więcej informacji na plakacie.
Kolejne spotkanie z liderami w ramach projektu LIFE „Podkarpackie – żyj i oddychaj” odbyło się 9 lipca 2025 r. w siedzibie Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Dorzecze Mleczki.
Ze strony LGD w spotkaniu uczestniczyli: Specjalista ds. funduszy unijnych i PR oraz Dyrektor Biura LGD. Spotkanie poprowadzili Doradcy ds. powietrza i energii wraz z Kierownikiem Referatu Rozwoju Miasta.
Podczas wydarzenia przedstawiono główne założenia oraz cele projektu LIFE, a także omówiono najważniejsze informacje dotyczące programów „Czyste Powietrze” i „Mój Prąd”. Zaprezentowano również inne działania służące ograniczeniu emisji zanieczyszczeń oraz wspieraniu inicjatyw proekologicznych. Z uwagi na profil działalności Stowarzyszenia, które m.in. wspiera działania na rzecz ochrony środowiska i dziedzictwa przyrodniczego, podjęta współpraca oraz promocja powyższych inicjatyw mogą odegrać istotną rolę w kształtowaniu postaw proekologicznych wśród mieszkańców zarówno miasta, jak i całego regionu. W trakcie spotkania rozdano uczestnikom gadżety informacyjno-promocyjne projektu LIFE Podkarpackie – notesy, długopisy oraz breloczki.
Kolejne etapy realizacji projektu LIFE „Podkarpackie – żyj i oddychaj” (LIFE Podkarpackie), były okazją do spotkania pracowników Urzędu Miasta Przeworska z uczniami klas IV, V i VII Szkoły Podstawowej Nr 3 im. Józefa Piłsudskiego w Przeworsku.
Zajęcia, które odbyły się 10 czerwca, poprowadził doradca ds. powietrza i energii – Wojciech Majcher przy współpracy z podinspektor Natalią Kuryło oraz Anną Buczek – kierownikiem Referatu Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Przeworska.
Na lekcjach, w przystępny sposób przedstawiono tematykę ochrony środowiska ze szczególnym uwzględnieniem kwestii powietrza, powstawania zanieczyszczeń, ich oddziaływania na życie człowieka i planety oraz sposobów zapobiegania ich powstawaniu. Omówiono również niektóre elementy z dziedziny ekologii oraz postaw wykazujących świadomość ekologiczną.
Zajęcia urozmaicono ciekawymi doświadczeniami dot. procesu spalania, powstawania dymu i wykrywania zagrożeń przy pomocy detektora czadu. Uczniowie wzięli udział w quizie, którego forma pozwalała na zabawę i konkurencję, spotkała się z dużym zainteresowaniem prowadząc do ożywionej dyskusji w zakresie świadomości i postaw ekologicznych.
Poruszono także temat pozyskiwania energii ze źródeł alternatywnych, a wykorzystanie turbiny wiatrowej do zasilenia źródła światła i ogniwa fotoelektrycznego do zasilenia urządzeń codziennego użytku, pozwoliło uczniom na praktyczne doświadczenie z przedmiotową tematyką.
28 i 29 maja br., odbyły się spotkania informacyjno-edukacyjne projektu LIFE Podkarpackie (https://www.facebook.com/profile.php?id=61558385401749) z członkami przeworskiego Koła Powiatowego Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków oraz Oddziału Rejonowego Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Przeworsku.
Prowadzącym wydarzenie był Wojciech Majcher – Doradca ds. powietrza i energii.
Podczas spotkania omówione zostały aktualne problemy dotyczące ochrony środowiska ze szczególnym uwzględnieniem zanieczyszczenia powietrza, jego wpływu na zdrowie i jakość życia mieszkańców naszego miasta oraz działań mających na celu minimalizację – a docelowo – eliminację tego zjawiska. W trakcie trwania prezentacji, uczestnicy zostali również zapoznani z pracą doradcy w gminie oraz z możliwościami pozyskania dotacji z programów realizowanych przez WFOŚiGW oraz NFOŚiGW.
Podjęta tematyka spotkała się z żywym zainteresowaniem uczestników, wywołując merytoryczną dyskusję i wiele pytań do prowadzącego.
#CzystePowietrze#ProgramOchronyPowietrza#LIFEPodkarpackie#ŻyjIOddychaj#OchronaPowietrza
7 maja 2025 r., dzięki realizacji projektu LIFE Podkarpackie (LIFE Podkarpackie), odbyły się zajęcia z uczniami klas I i II w świetlicy Szkoły Podstawowej nr 1 im. Jana Pawła II w Przeworsku.
Zajęcia, przy współpracy kierownika Referatu Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Przeworska – Anny Buczek, realizował Wojciech Majcher – Doradca ds. powietrza i energii.
Na spotkaniu omawiany był temat powietrza, powstawania zanieczyszczeń, ich oddziaływania na życie człowieka i planety oraz sposobów zapobiegania ich powstawaniu. Omówiono również niektóre elementy z dziedziny ekologii oraz postaw wykazujących świadomość ekologiczną.
Zajęcia w formie przystępnej dla tej grupy wiekowej urozmaicono o ciekawe doświadczenia nt. procesu powstawania dymu, procesu spalania i detektora czadu. Forma tych zajęć – zawierająca elementy zabawy oraz konkurencji – spotkała się żywym zainteresowaniem uczniów, których aktywne uczestnictwo wykazało wysokie zaangażowanie, jak również szeroką wiedzę o przedmiotowej tematyce.
Jako podsumowanie omówione zostały aspekty praktyczne – tj. co każdy z nas może zrobić dla środowiska i ochrony powietrza. Dzięki wykorzystaniu doświadczeń, modeli oraz grafik, uczniowie chętnie i aktywnie uczestniczyli w zajęciach.
#CzystePowietrze #ProgramOchronyPowietrza #LIFEPodkarpackie #ŻyjIOddychaj #OchronaPowietrza
22 listopada 2024 r., odbyło się spotkanie grupy Przeworskich Pasjonatów Ogrodów. W czasie jego trwania przedstawione zostały założenia i cele projektu LIFE Podkarpackie.
Problematykę tematu omówił Wojciech Majcher – doradca ds. powietrza i energii przy współpracy Renaty Chomik – inspektora Referatu Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Przeworska, która przewodniczyła spotkaniu grupy. Prezentację programu rozpoczęto od nakreślenia istniejących problemów w zakresie jakości i czystości powietrza, omówienia zjawiska smogu i niskiej emisji, możliwości jego ograniczenia oraz eliminacji.
Omówiono możliwości i korzyści, jakie wynikają z ogólnopolskich programów mających na celu poprawę jakości powietrza poprzez inwestycje w źródła ciepła o wyższej efektywności i niższej emisji, przy równoczesnej możliwości zaangażowania w odnawialne źródła energii.
Uczestnicy zostali poinformowani o pracy doradcy i możliwościach pozyskania dotacji z programów realizowanych przez WFIŚiGW oraz NFOŚiGW.
Jako podsumowanie omówione zostały aspekty praktyczne – co każdy z nas może zrobić dla środowiska i ochrony powietrza.
14 listopada 2024 r., dzięki realizacji projektu LIFE Podkarpackie, odbyło się spotkanie edukacyjno-informacyjne z uczestnikami ŚDS Przeworsk w Przeworsku, które poprowadzili Wojciech Majcher – doradca ds. powietrza i energii przy współpracy Renaty Chomik – inspektora Referatu Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Przeworska.
Na spotkaniu zostały omówione mechanizmy i przyczyny powstawania smogu, wpływu zanieczyszczonego powietrza na zdrowie, sposoby poprawy jakości powietrza oraz działanie odnawialnych źródeł energii, w tym turbiny wiatrowej oraz ogniwa fotowoltaicznego.
Uczestnicy zostali poinformowani o pracy doradcy w #Przeworsk i możliwościach pozyskania dotacji z programów realizowanych przez WFIŚiGW oraz NFOŚiGW.
Zaprezentowano także tablice edukacyjne przedstawiające wpływ zanieczyszczenia powietrza na charakter występującej roślinności i jej rolę w jego oczyszczaniu. Jako podsumowanie omówione zostały aspekty praktyczne – co każdy z nas może zrobić dla środowiska i ochrony powietrza.
#CzystePowietrze #ProgramOchronyPowietrza #LIFEPodkarpackie #ŻyjIOddychaj #OchronaPowietrza
13 listopada 2024 r., dzięki realizacji projektu LIFE Podkarpackie (https://www.facebook.com/profile.php?id=61558385401749), przeprowadzone zostały zajęcia w klasach V d, VI b i VII d w Szkole Podstawowej nr 2 im. Hugona Kołłątaja w Przeworsku. Zajęcia zrealizował Wojciech Majcher – Doradca ds. powietrza i energii przy współpracy Renaty Chomik – inspektora Referatu Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Przeworska.
Na zajęciach omawiamy był temat powietrza, powstawania zanieczyszczeń, ich oddziaływania oraz sposobów zapobiegania zanieczyszczeniom. Zajęcia były urozmaicone, dzięki wykorzystaniu eksperymentów oraz modeli, m.in. procesu powstawania dymu, procesu spalania oraz działania turbiny wiatrowej, ogniwa fotowoltaicznego i detektora czadu.
Zaprezentowano także tablice edukacyjne przedstawiające wpływ zanieczyszczenia powietrza na charakter występującej roślinności i jej rolę w jego oczyszczaniu. Jako podsumowanie omówione zostały aspekty praktyczne – co każdy z nas może zrobić dla środowiska i ochrony powietrza.
Dzięki wykorzystaniu doświadczeń, modeli oraz tablic edukacyjnych, młodzież chętnie i aktywnie uczestniczyła w zajęciach.
#CzystePowietrze #ProgramOchronyPowietrza #LIFEPodkarpackie #ŻyjIOddychaj #OchronaPowietrza
Kontrole kotłów na terenie miasta Przeworska
Realizując obowiązek wynikający z Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz Ustawy Prawo ochrony środowiska, informujemy, że 10 lutego 2025 r. rozpoczęły się kontrole kotłów na paliwa stałe na terenie miasta.
Czynności kontrolne będą przeprowadzane przez upoważnionych pracowników Urzędu Miasta Przeworska oraz Straż Miejską. Przedmiotem kontroli będzie m.in. nielegalne spalanie odpadów, jakość paliw, rodzaj źródła ogrzewania i jego zgodność ze źródłem w bazie CEEB oraz przestrzegania zapisów uchwały antysmogowej dla Województwa Podkarpackiego. Kontrole odbywać się będą w obecności właściciela nieruchomości lub dorosłego domownika w godzinach od 6:00 do 22:00.
Pracownicy będą posiadać stosowne upoważnienia wydane przez Burmistrza Miasta Przeworska.
Kontrolowana osoba fizyczna zobowiązana jest umożliwić przeprowadzenie kontroli bez wcześniejszego powiadomienia. Niewpuszczenie na teren własnej posesji lub utrudnianie kontroli grozi zastosowaniem art. 225 § 1 Kodeksu karnego: „Kto osobie uprawnionej do przeprowadzania kontroli w zakresie ochrony środowiska lub osobie przybranej jej do pomocy udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności służbowej, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”.
W czasie kontroli wymagane będą dokumenty, takie jak: ostatnia faktura na zakup opału, świadectwo jakości paliwa, instrukcja użytkowania kotła, dowód zakupu kotła (w przypadku braku daty produkcji kotła na tabliczce znamionowej). Podczas kontroli zostanie wykonana dokumentacja fotograficzna.
Z czynności kontrolnych sporządzony zostanie protokół, który podpisują kontrolujący oraz kontrolowany. Jeden egzemplarz protokołu otrzymuje kontrolowany.
Oprócz czynności kontrolnych prowadzona będzie również działalność edukacyjna – informowanie mieszkańców o konieczności wymiany starych źródeł ciepła i możliwości uzyskania dofinansowania dla tego rodzaju inwestycji.
Uchwała antysmogowa dla Województwa Podkarpackiego została przyjęta przez Sejmik Województwa w dniu 23 kwietnia 2018 r. (Uchwała Nr LII/869/18) i obowiązuje od 1 czerwca 2018 r. Nakłada ona obowiązek wymiany starych pozaklasowych kotłów na węgiel i drewno (poniżej 3 lub 4 klasy wg normy PN-EN 303-5:2012).
Terminy wymiany urządzeń:
- do 1 stycznia 2022 r. w przypadku instalacji eksploatowanych w okresie powyżej 10 lat od daty ich produkcji lub instalacji nie posiadających tabliczki znamionowej,
- do 1 stycznia 2024 r. w przypadku instalacji eksploatowanych w okresie od 5 do 10 lat od daty ich produkcji,
- do 1 stycznia 2026 r. w przypadku instalacji eksploatowanych w okresie poniżej 5 lat od daty ich produkcji,
- do 1 stycznia 2028 r. w przypadku instalacji spełniających wymagania w zakresie emisji zanieczyszczeń określonych dla klasy 3 lub klasy 4 według normy PN-EN 303-5:2012,
- bezterminowo w przypadku kotła na węgiel lub drewno spełniającego wymagania klasy 5.
W przypadku ogrzewaczy pomieszczeń, w tym kominków od 1 stycznia 2023 roku jest dopuszczone używanie tylko urządzeń, które spełniają wymagania ekoprojektu lub mają sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80%.
Ponadto od 1 czerwca 2018 roku we wszystkich instalacjach wskazanych w uchwale zakazuje się stosowania:
- węgla brunatnego oraz paliw produkowanych z wykorzystaniem tego węgla,
- mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z ich wykorzystaniem,
- paliw o uziarnieniu poniżej 5 mm i zawartości popiołu powyżej 12%,
- biomasy stałej, której wilgotność przekracza 20%.
Zgodnie z zapisami „uchwały antysmogowej” z dniem 1 stycznia 2024 roku zakazuje się użytkowania kotłów bezklasowych oraz kotłów niespełniających wymogów klasy 3.
W ramach programu Czyste powietrze można skorzystać z dofinansowania do wymiany starych źródeł ciepła na paliwo stałe na nowoczesne źródła ciepła spełniające najwyższe normy, docieplenia domu lub dofinansowania w zainstalowaniu odnawialnych źródeł energii. Nowy nabór zostanie ogłoszony 31 marca br.
W Urzędzie Miasta Przeworska zatrudnieni są doradcy ds. powietrza i energii, którzy udzielą szczegółowych informacji. Punkt znajduje się w budynku ratusza (Rynek 1), na parterze.
Uchwała antysmogowa:
Materiały edukacyjne:
8 czerwca 2025 r. w ramach realizacji projektu LIFE „Podkarpackie – żyj i oddychaj”, została zrealizowana kampania informacyjno-edukacyjna przy okazji Targów Roślin.
W trakcie targów, które odbyły się w holu Miejskiego Ośrodka Kultury, Doradcy ds. powietrza i energii wraz z Kierownikiem Referatu Rozwoju Miasta udzielali informacji na temat programów Czyste Powietrze i Mój Prąd. Odpowiadali również na pytania mieszkańców w zakresie ochrony powietrza, źródeł finansowania przedsięwzięć termomodernizacyjnych, wymiany źródeł ciepła oraz obowiązków wynikających z uchwały antysmogowej.
Na stanowisku promowano projekt LIFE Podkarpackie oraz informowano o wpływie smogu na zdrowie ludzkie, jego przyczynach i sposobach zapobiegania. Wśród odwiedzających targi rozdystrybuowano gadżety informacyjno – promocyjne programu LIFE Podkarpackie – notesy, długopisy i breloczki.
1 czerwca 2025 r. w ramach realizacji projektu LIFE „Podkarpackie – żyj i oddychaj”, została zrealizowana kampania informacyjno-edukacyjna przy okazji imprezy Miasto Dzieciom – Bawcie się razem z nami!.
W trakcie pikniku, który odbył się na terenie Zajazdu Pastewnik, Doradcy ds. powietrza i energii wraz z Kierownikiem Referatu Rozwoju Miasta udzielali informacji na temat Programu Czyste Powietrze oraz odpowiadali na pytania mieszkańców dotyczące ochrony powietrza, źródeł finansowania przedsięwzięć termomodernizacyjnych, wymiany źródeł ciepła oraz obowiązków wynikających z uchwały antysmogowej.
Na stanowisku promowano również projekt LIFE Podkarpackie oraz informowano o wpływie smogu na zdrowie ludzkie, jego przyczynach i sposobach zapobiegania.
Wśród odwiedzających rozdystrybuowano gadżety informacyjno – promocyjne programu LIFE Podkarpackie – notesy, długopisy i breloczki, które cieszyły się zainteresowaniem najmłodszych uczestników festynu.
Wydarzenie było koleją okazją do propagowania ochrony powietrza w naszym regionie i z pewnością przyczyni się do wzrostu świadomości ekologicznej wśród mieszkańców.
24 kwietnia 2025 r., w ramach realizacji projektu LIFE „Podkarpackie – żyj i oddychaj” została zrealizowana kampania informacyjno-edukacyjna pt. Dzień Ziemi – przy okazji Międzynarodowego Dnia Ziemi i Zdrowa realizowanego przez Miejski Ośrodek Kultury w Przeworsku.
W trakcie wydarzenia udzielano porad mieszkańcom nt. obowiązku wymiany kotłów, wpływu zanieczyszczeń pochodzących ze spalania biomasy o wilgotności powyżej 20% oraz zakazanych uchwałą antysmogową paliw stałych takich jak: miał węglowy, węgiel brunatny. Ponadto doradcy informowali lokalnych mieszkańców o programach dofinansowujących z zakresu termomodernizacji budynków, wymiany źródeł ciepła, instalacji OZE oraz znaczenia efektywności energetycznej w perspektywie ograniczenia zanieczyszczeń pochodzących z indywidualnych gospodarstw domowych. Promowano również projekt LIFE Podkarpackie oraz informowano nt. wpływu smogu na zdrowie ludzkie, jego przyczyn i zapobiegania.
W bieżącym roku przeprowadzone zostaną jeszcze trzy podobne kampanie.
